آنچه در این مقاله می‌خوانید : در روانشناسی رنگ هر رنگ مفهوم و حس خاصی را القاء می‌کند. رنگ‌شناسی در روان‌شناسی کودکان و افزایش بازده تجارت و کیفیت زندگی استفاده می‌شود.

آیا تابه‌حال متوجه تأثیر روانشناسی رنگ بر روحیه و احساسات خود شده‌اید؟ تا‌به‌حال رنگ خاص یک اتاق یا فروشگاه حس خاصی را به شما منتقل کرده است؟ مدت زیادی است که طراحان و هنرمندان از روانشناسی رنگ در کارهای خود استفاده می‌کنند. رنگ می‌تواند تأثیر چشمگیری در خلق‌وخو، احساسات و رفتار داشته باشد.

رنگ یک ابزار ارتباطی قدرتمند است و حتی روی واکنش‌های فیزیولوژیکی بدن هم تأثیر دارد. برخی رنگ‌‌ها با افزایش فشارخون، افزایش متابولیسم و خستگی چشم ارتباط دارند. اما رنگ چگونه بر این واکنش‌ها و روحیه تأثیر می‌گذارد؟

اگر می‌خواهید از روانشناسی رنگ ها برای شخصیت شناسی کودکتان یا بهبود بازده کاری استفاده کنید، می‌توانید از یک روان‌شناس کمک بگیرید. در وب‌سایت دکترتو می‌توانید با بهترین روان‌شناسان کشور آشنا شوید و با استفاده از سامانه نوبت‌دهی آنلاین به‌راحتی و در عرض چند دقیقه یک وقت ویزیت رزرو کنید. همچنین می‌توانید از خدمات مشاوره آنلاین و تلفنی با روان‌شناس موردنظرتان استفاده کنید.

روانشناسی رنگ چیست؟

روانشناسی رنگ، به انگلیسی Color Psychology، به مطالعه رنگ ها و ارتباط آن با رفتار انسان گفته می‌شود. هدف آن بررسی نحوه تأثیر رنگ بر تصمیمات روزمره است. آیا رنگ لباس ما را مجبور به خرید می‌کند؟ آیا رنگ یک محصول باعث می‌شود که آن برند را بر دیگری ترجیح دهیم؟ باید بگوییم که بله؛ رنگ‌ها در تصمیمات روزمره ما تأثیر دارند، اما دلیل آن کمی پیچیده است.

اگر تابه‌حال نقاشی کرده باشید، متوجه شده‌اید که چگونه می‌توان رنگ‌های خاصی را با ترکیب دو یا چند رنگ ایجاد کرد. روان‌شناسان معتقدند باتوجه‌به ترکیب رنگ‌ها و گسترش تعداد آن‌ها روانشناسی رنگ یک حوزه توسعه‌یافته است. در‌حال‌حاضر دررابطه‌با تأثیر رنگ بر عملکرد روانی، کارهای نظری و تجربی کمی انجام شده است.

هرچند تحقیقات زیادی در‌این‌رابطه انجام نشده است اما این روزها روانشناسی رنگ به موضوع داغی در بازاریابی، هنر، طراحی و سایر زمینه‌ها تبدیل شده است. روان‌شناسان و متخصصان تحقیقات و مشاهدات مهمی در مورد روانشناسی رنگ و تأثیر آن بر احساسات انجام داده‌اند. احساسات شما در مورد رنگ‌ها اغلب شخصی است و ریشه در فرهنگ یا تجربه شما دارد. به‌عنوان‌مثال رنگ سفید در بسیاری از کشورهای غربی نشان پاکی و بی‌گناهی است. اما در کشورهای آسیای شرقی به‌عنوان نماد عزاداری شناخته می‌شود. 

استفاده از رنگ به‌عنوان درمان

چندین فرهنگ باستانی از جمله مصری‌ها و چینی‌ها از کروموتراپی یا رنگ‌درمانی برای درمان استفاده می‌کردند. گاهی به کروموتراپی نوردرمانی یا رنگ‌شناسی هم گفته می‌شود. هنوز هم از رنگ‌شناسی در درمان استفاده می‌شود. در این نوع درمان رنگ‌ها کاربردهای زیر را دارند.

  • رنگ قرمز برای تحریک بدن و ذهن و افزایش گردش خون استفاده می‌شود.
  • تصور می‌شود که رنگ زرد باعث تحریک اعصاب می‌شود.
  • نارنجی برای التیام ریه‌ها و افزایش سطح انرژی کاربرد دارد.
  • اعتقاد بر این است که رنگ آبی بیماری‌ها را تسکین می‌دهد و درد را آرام می‌کند.
  • تصور می‌شود رنگ‌هایی با طیف نیلی مشکلات پوستی را کاهش دهند.

تحقیقات جدید در مورد شناخت ویژگی رنگ‌ها

بسیاری از روان‌شناسان به رنگ درمانی با شک و تردید نگاه می‌کنند و معتقدند که تأثیرات فرض شده در مورد رنگ‌ها بسیار اغراق‌آمیز است. همچنین رنگ‌ها در فرهنگ‌های مختلف معانی متفاوتی دارند. تحقیقات در بسیاری از موارد نشان داده است، تأثیرات خلقی رنگ‌ها می‌تواند موقتی باشد. یک اتاق آبی در ابتدا می‌تواند باعث حس آرامش شود، اما این اثر پس از مدت کوتاهی از بین می‌رود. بااین‌حال تحقیقات موجود نشان داده است که رنگ می‌تواند از راه‌های مختلف روی افراد تأثیر بگذارد. البته یک سری روانشناسی‌ها مانند روانشناسی رنگ چشم وجود دارد که هیچ‌گونه اعتباری نداشته و متخصصان آن‌ها را به کلی رد می‌کنند.

  • در یک مطالعه قرص‌های دارونما با رنگ گرم مؤثرتر از قرص‌های دارونما با رنگ سرد گزارش شده است.
  • بر اساس شواهد چراغ‌های خیابان با رنگ آبی می‌توانند منجر به کاهش جرم شوند.
  • رنگ قرمز باعث می‌شود افراد با سرعت و نیروی بیشتری واکنش نشان دهند. به گفته محققان این مورد می‌تواند در طول فعالیت‌های ورزشی مفید باشد.
  • دانش‌آموزانی با لباس مشکی بیشتر مجازات می‌شوند. علاوه بر دانش‌آموزان، این ویژگی منفی دررابطه‌با بازیکنان فوتبال هم صدق کرده است.

تأثیر رنگ بر عملکرد انسان

مطالعات همچنین نشان می‌دهند که رنگ‌های خاص می‌توانند بر عملکرد انسان تأثیر بگذارند. یک مطالعه نشان داد که دیدن رنگ قرمز قبل از امتحان باعث آسیب به عملکرد افراد در آزمون می‌شود. درحالی‌که رنگ قرمز اغلب تهدیدکننده یا هیجان‌انگیز توصیف می‌شود، اما بسیاری از مطالعات قبلی در مورد تأثیر رنگ قرمز تا حدی بی‌نتیجه بوده است. این مطالعه نشان داد که قرارگرفتن دانش‌آموزان در معرض رنگ قرمز قبل از امتحان تأثیر منفی بر عملکرد آنها دارد.

در اولین آزمایش در این مطالعه، قبل از شرکت در آزمون به ۷۱ دانش‌آموز شماره‌هایی به رنگ قرمز، سبز یا سیاه نشان دادند. نتایج نشان داد که دانش‌آموزانی که قبل از آزمون شماره‌ای با رنگ قرمز دریافت کرده بودند، حدود ۲۰% کمتر از افراد با شماره سبز و مشکی امتیاز کسب کردند.

اثرات روانی رنگ

به‌طورکلی ادراک رنگ تا حدودی ذهنی است. اما برخی رنگ‌ها معنای جهانی دارند. طیف رنگ‌های موجود در ناحیه قرمزرنگ‌های گرم شناخته می‌شوند و شامل قرمز، نارنجی و زرد است. این رنگ‌ها حسی از گرما و راحتی تا احساس خشم و خصومت را برمی‌انگیزد.

رنگ‌های طیف آبی به‌عنوان رنگ‌های سرد شناخته می‌شوند و شامل آبی، بنفش و سبز هستند. این رنگ‌ها اغلب به‌عنوان نماد آرام بودن شناخته می‌شوند. اما گاهی می‌توانند احساس غم یا بی‌تفاوتی را هم القاء کنند. به همین دلیل شناخت ویژگی رنگ‌‌ها برای انتخاب درست و اصولی آن‌ها مهم است.

روانشناسی رنگ‌های مختلف

تا‌به‌اینجا نکات کلی در مورد روانشناسی رنگ را مرور کردیم. در این قسمت می‌خواهیم بدانیم هر رنگ چه معنایی دارد و به روانشناسی رنگ‌های مجزا بپردازیم. با آگاهی از تأثیر رنگ‌ها روی احساسات و عملکرد می‌توانید انتخاب آگاهانه‌تری در مورد رنگ‌ها داشته باشید. تا به انتهای این مطلب همراه ما باشید.

۱. روانشناسی رنگ قرمز

قرمز جزء رنگ‌های اصلی محسوب می‌شود. رنگ‌هایی مانند قرمز می‌توانند توجه افراد را به خود جلب کنند. رنگ قرمز با هیجان، اشتیاق، خطر، انرژی و عمل همراه است. همچنین تداعی‌کننده جنگ، خطر، قدرت، عزم و اراده و عشق است. قرمز متابولیسم بدن و میزان تنفس را افزایش داده و باعث بالارفتن فشارخون می‌شود. این رنگ بیشتر از هر رنگ دیگری توجه را به خود جلب می‌کند. به همین دلیل برای هشدار خطر از آن استفاده می‌کنند.


۲. روانشناسی رنگ زرد

در روانشناسی رنگ معنای رنگ زرد حول آفتاب می‌چرخد. زرد احساس خوشبختی، مثبت‌اندیشی، خوش‌بینی و گاهی فریب و هشدار را القاء می‌کند. زرد روشن‌ترین رنگ در طیف رنگ‌ها محسوب می‌شود. از این رنگ در ایده‌های تازه، پروژه‌های خلاقانه یا ابتکارات تجاری جدید استفاده می‌کنند. طبق مطالعات انجام‌شده تأثیر رنگ زرد بر افزایش فعالیت ذهنی، سطح آگاهی و انرژی اثبات شده است.

روشنایی این رنگ ذهن را باز کرده و افراد را ترغیب می‌کند که روش‌های کسل‌کننده را کنار گذاشته و به دنبال دیدگاه‌های جدید باشند. مطالعات انجام‌شده رنگ زرد را با نیمکره سمت چپ مغز مرتبط می‌دانند. البته استفاده بیش از حد از رنگ زرد ممکن است آزاردهنده به نظر برسد. معمولاً نوزادان در اتاق‌های زردرنگ بیشتر گریه می‌کنند.


۳. روانشناسی رنگ نارنجی

نارنجی نشان‌دهنده خلاقیت، ماجراجویی، اشتیاق، موفقیت و تعادل است. رنگ نارنجی از ترکیب رنگ قرمز و زرد به وجود می‌آید. رنگ زرد نشانه خوش‌بینی و نشاط است. درحالی‌که قرمز نشانه احساسات شدید، عشق و حتی تسلط می‌باشد. نارنجی در میانه این دو رنگ قرار می‌گیرد. نارنجی حس جوانی، ارتباطات و اثبات‌گرایی را منتقل می‌کند. این رنگ باعث تقویت برون‌گرایی شده و افراد را برای رهایی از محدودیت‌ها ترغیب می‌کند. انرژی رنگ قرمز و شادی رنگ زرد در رنگ نارنجی ترکیب می‌شود. این رنگ همچنین شیفتگی، عزم و جذابیت را نشان می‌دهد.


۴. روانشناسی رنگ صورتی

صورتی یکی از ملایم‌ترین و درعین‌حال متناقض‌ترین رنگ‌ها است. رنگ صورتی حول محور زنانگی، بازیگوشی، ناپختگی و عشق بی‌قیدوشرط قرار دارد. به همین دلیل از این رنگ در برندهای مخصوص خانم‌ها بسیار استفاده می‌شود. این رنگ نشان‌دهنده حالت ملایم عشق است. این رنگ حساسیت، آسیب‌پذیری و جوانی را القاء می‌کند. صورتی رنگی آرامش‌بخش و بدون حس تهدید است و با بی‌گناهی، امید و خوش‌بینی ارتباط دارد. این رنگ همچنین جنبه‌های مثبت زنانگی مانند پرورش و مهربانی را نشان می‌دهد.


۵. روانشناسی رنگ آبی

آبی متضاد رنگ قرمز است و به جای هیجان، آرامش ایجاد می‌کند. در روانشناسی، رنگ آبی به معنای نزدیکی به دریا و آسمان است. ثبات، هماهنگی، صلح، آرامش و اعتماد خصوصیاتی هستند که با دیدن رنگ آبی به شخص منتقل می‌‌شود. اگر دقت کرده باشید بسیاری از برندهای بزرگ دنیا از آبی به‌عنوان رنگ سازمانی خود استفاده کرده‌اند. آبی همچنین می‌تواند معانی منفی مانند افسردگی را القاء کند.

هنگامی که از افراد خواسته می‌شود، صحنه‌ای آرام را تجسم کنند، احتمالاً رنگ آبی بیش از هر رنگ دیگری به ذهنشان می‌آید. تحقیقات نشان می‌دهد که تأثیر رنگ آبی بر بدن، متضاد رنگ قرمز است. با دیدن رنگ آبی ضربان قلب پایین آمده و متابولیسم کاهش پیدا می‌کند. استفاده از رنگ آبی به این معنی است که شخص به دنبال معنا و اهمیت زندگی است. این شخص به وحدت و صداقت در روابط خود پایبند بوده و انعطاف‌پذیر است.


۶. روانشناسی رنگ سبز

در روانشناسی رنگ‌ها رنگ سبز به‌شدت با طبیعت و پول ارتباط دارد. رشد، باروری، سلامت و سخاوت از معانی مثبت رنگ سبز به شمار می‌روند. به همین دلیل در حوزه بیمه و سلامت از این رنگ زیاد استفاده می‌شود. در روانشناسی، رنگ سبز معنی منفی حسادت را هم نشان می‌دهد.

سبز نشاط ‌آور، آرامش‌بخش و ملایم است. همچنین نشان‌دهنده ارتباط است. این موضوعی تصادفی نیست که بسیاری از مردم برای تعطیلات جنگل و فضای سبز را انتخاب می‌کنند. سبز به معنای بازگشت به ریشه اولیه و صلح و آرامش درونی است. سبز برای ذهن و بدن مفید است. متابولیسم را کاهش داده و اثر آرامش‌بخش ایجاد می‌کند. برای نماد تقوا و صداقت از این رنگ استفاده می‌شود.


۷. روانشناسی رنگ بنفش

بنفش ترکیب زیبایی از رنگ قرمز و آبی است. در روانشناسی رنگ بنفش یک رنگ سلطنتی است. معنای رنگ بنفش با قدرت، اشرافی‌گری، تجمل، خرد و معنویت ارتباط دارد. استفاده زیاد از رنگ بنفش می‌تواند حس ناامیدی را منتقل کند. حس تجمل و قدرت در رنگ بنفش به دلیل وجود رنگ قرمز در آن است. آبی احساس آرامش و ثبات را ایجاد می‌کند و در ترکیب با رنگ قرمز حس خرد را منتقل می‌کند.

 


۸. روانشناسی رنگ قهوه ای

قهوه‌ای جز رنگ‌های جدی‌تر و تحمیل‌کننده است. قهوه‌ای نمادی از رنگ خاک، چوب و سنگ می‌باشد. روان‌شناسان قهوه‌ای را با مفهوم راحتی، امنیت و طبیعت مرتبط می‌دانند. رنگ قهوه‌ای به طور سنتی با جدیت، ثبات و خرد همراه است. این رنگ بیشتر توسط افرادی استفاده می‌شود که احترام و قدردانی را از طریق موقعیت خود تحمیل می‌کنند. زمانی که به این رنگ فکر می‌کنید، احتمالاً تصویری از یک پدر یا پدربزرگ به ذهن شما می‌رسد.

از آنجایی که در خانواده‌ها شخصیت مرد باثبات و تدبیر شناخته می‌شود، بیشتر مردم در مورد رنگ قهوه‌ای هم همین حس را دارند. بیشتر مردم در کنار افرادی که از رنگ قهوه‌ای استفاده می‌کنند، حس امنیت دارند. زیرا این رنگ نشان‌دهنده جدیت، اتکا و حمایت است. افرادی که از رنگ قهوه‌ای استفاده می‌کنند، معمولاً محتاط بوده و به دنبال جلب‌توجه نیستند. قهوه‌ای روشن نشان‌دهنده صداقت و ثبات بوده و قهوه‌ای تیره شخصیت بالغ و قابل پیش‌بینی را نشان می‌دهد.


۹. روانشناسی رنگ سفید

در روانشناسی، معمولاً رنگ سفید بی‌گناهی، پاکیزگی و فروتنی را نشان می‌دهد. در برخی نقاط جهان رنگ سفید معنای معکوسی دارد. جنبه منفی رنگ سفید نمادی از عقیم بودن و سرما است. با مشاهده رنگ سفید بسیاری از افراد به کمال، آرامش و ظرافت فکر می‌کنند. این رنگ بسیار خلاقانه است و بازتاب گشودگی و بیداری است. از رنگ سفید در لباس عروس و لباس پزشک استفاده می‌شود. زیرا این رنگ نشانه پاکی، نظم، راحتی و امید است.


۱۰. روانشناسی رنگ سیاه

رنگ سیاه نماد رمز و راز، قدرت، ظرافت و پیچیدگی است. همچنین سیاه می‌تواند حس غم و عصبانیت را القاء کند. مفهوم رنگ مشکی بسیار متنوع است و بستگی به این دارد از کدام زاویه به آن نگاه می‌کنید. می‌توانید این رنگ را بسیار زیبا، مرموز یا افسرده کننده ببینید. رنگ مشکی با قدرت، ظرافت، مرگ و شر ارتباط دارد. سیاه، رنگی رسمی است و گاهی حس ترس و ناشناخته‌ها را در ذهن ایجاد می‌کند.


۱۱. روانشناسی رنگ خاکستری

خاکستری نشان‌دهنده بی‌تفاوتی و تعادل است. خاکستری از ترکیب سیاه‌وسفید ایجاد می‌شود. به همین دلیل حس بی‌تفاوتی را نشان می‌دهد. این رنگ می‌تواند مفهوم منفی هم داشته باشد. خاکستری گاهی نشانه افسردگی و ازدست‌دادن است. این رنگ هیچ‌کس را خسته نمی‌کند. به همین دلیل در تجارت از آن زیاد استفاده می‌شود.  

✅ سخن آخر 

روانشناسی رنگ دارای گستردگی زیادی است و بهتر است برای ارزیابی و انتخاب رنگ‌ها برای کودکان، بیماران یا کسب‌وکارها از یک متخصص کمک بگیرید. تأثیر رنگ بر احساسات و رفتار انسان‌ها در مطالعات مختلف اثبات شده و در حال حاضر بسیاری از طراحان برند و طراحان دکوراسیون از روانشناسی رنگ برای بهبود عملکردشان استفاده می‌کنند.

اگر قصد دارید از روانشناسی رنگ ها به‌صورت حرفه‌ای برای کودک یا کسب‌و‌کار خود استفاده کنید، می‌توانید به لیست روان‌شناسان در سایت دکترتو مراجعه کنید. در دکترتو علاوه بر سامانه نوبت‌دهی غیرحضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی هم وجود دارد. با مشاوره آنلاین می‌توانید در سریع‌ترین زمان ممکن سؤالات خود را پرسیده و از راهنمایی‌های روان‌شناس استفاده کنید.

 

منبع مقاله :دکترتو